liefdevolle verbinding
Op een van mijn meest kwetsbare momenten zijn verpleegkundigen mijn redding geweest. Zowel letterlijk; ze hebben mijn leven gered door adequaat te handelen, als figuurlijk: hun aanwezigheid maakte mijn ziekenhuisverblijf stukken aangenamer.
En is dat eigenlijk niet wat we allemaal willen als we op ons kwetsbaarst zijn? Het gevoel hebben dat je in goede handen bent en dan nog het liefst in liefdevolle en verzorgende handen?
Dertig jaar oud was ik, toen er bij mij schildklierkanker werd geconstateerd. Mijn leven stond op zijn kop. Kanker, ik?! Ik was negen maanden daarvoor moeder geworden van onze dochter Eva en ik wilde toch helemaal niet bezig hoeven zijn met ziekenhuisbezoeken? Laat staan met operaties en levensbedreigende situaties? Het leven had echter andere plannen met me, helaas.
Zoals ieder ander zou doen als hij in mijn schoenen stond, deed ook ik mijn best om er zo goed mogelijk doorheen te komen. Het was niet voor de eerste keer dat ik was overgeleverd aan de zorg van artsen en verpleegkundigen, maar dit was wel de heftigste. Geen idee hebbende van wat me te wachten stond, ging ik vol goede moed de operatie in. Ik kon toen niet bevroeden dat ik vijf dagen later getraumatiseerd zou raken door een levensbedreigende situatie.
Het staat voor altijd op mijn netvlies gebrand. Mijn lichaam was totaal verlamd maar ik was volledig bij bewustzijn. Ik zag artsen en verpleegkundigen zich binnen no-time rondom mijn bed verzamelen. Aan weerszijden stond een verpleegkundige. Één daarvan, een jonge meid van begin twintig, hing over me heen gebogen en veegde mijn tranen af en sprak geruststellende woorden om de ondraaglijke situatie draaglijker te maken. Ik lag inmiddels met een ontbloot bovenlijf en bevestigd aan allerlei draden in dat ziekenhuisbed. Naakt in al mijn kwetsbaarheid.
Het was hetzelfde tweetal verpleegkundigen dat me na afloop, toen het gevaar geweken was, waste, verzorgde en troostte. Op dat moment was het wat het was, ik had niet zoveel ruimte om erbij stil te staan. Maar terugkijkende op die tijd besef ik hoe waardevol zulke ogenschijnlijke kleine gebaren zijn. Ik zat daar letterlijk nog na te trillen van wat er was gebeurd en zij zorgden ervoor dat ik dat heftige moment niet alleen hoefde te herbeleven. Hun aanwezigheid en oprechte zorg voor mij maakte dat ik me gedragen voelde. Hoe anders zou dat zijn geweest als ik een koude onverschillige kikker bij me had gehad? Want ik weet, uit ervaring, dat dit helaas ook kan gebeuren.
Als patiënt wil je namelijk niet alleen in vakkundig goede handen zijn, maar ook in zachte en warme handen. Dat voel je als patiënt meteen, wanneer de zorgverlener oprecht begaan is met je. Noodzakelijk en onbetaalbaar als je het mij vraagt.
Juist dat stukje menselijkheid heeft mij en mijn herstel zoveel goed gedaan. Voor hen was ik geen nummer of een calamiteit op een gewone werkdag. Voor hen was ik Minke, een medemens, moeder van Eva, echtgenote van Joost, dochter, zus en vriendin.
Daarvoor ben ik hen voor altijd dankbaar.
Deze blog heb ik geschreven voor Oncologica, een vaktijdschrift voor oncologieverpleegkundigen en verpleegkundig specialisten oncologie.
(Editie 4 van 2023)
“Als je zelf geen plannen maakt, word je opgenomen in de plannen van een ander. ”Mijn cliënte knikt instemmend. Ze begrijpt maar al te goed waar dit over gaat. Sinds ze terug is van haar reis naar Australië, waar ze twee maanden alleen doorheen reisde, wordt er aan haar getrokken. “Allemaal lieve mensen hoor”, verzekert ze me. “Maar het verstikt me zo.”
De belangrijkste relatie die je kunt hebben is met jezelf. Want van daaruit, vanuit jouw kern, maak je de beste keuzes voor jezelf. Van daaruit kies je de mensen die bij je passen, die je steunen en voeden. Alleen jij kunt ten volle bepalen welk leven voor jou de meeste voldoening geeft. Jij bepaalt, niet iemand anders. Dat brengt me op de volgende quote die ik mooi vind en die ik met jou wil delen:
“Sinds de dood van mijn vader voel ik me anders dan daarvoor,” zucht ze. Mijn cliënte van bijna 25 jaar oud zit tegenover me. Een paar maanden geleden moest ze noodgedwongen afscheid nemen van haar ernstig zieke vader. Veel te vroeg. Voor hem, maar ook voor haar. In één klap is ze naast haar vader óók haar onbezorgdheid kwijt, zo vertrouwt ze me toe.